Indo-Pak War: 1971 Vs 2025 (Indira Gandhi-Narendra Modi and Richard Nixon-Donald Trump) : By Vanam Jwala Narasimha Rao

 Indo-Pak War: 1971 Vs 2025  

(Indira Gandhi-Narendra Modi and 

Richard Nixon-Donald Trump)

By Vanam Jwala Narasimha Rao

Telangana Today (16-05-2025)

{Nixon sought to play the grand strategist whereas Trump seemed to relish the role of a showman …. Juxtaposing two geopolitical moments and comparing them is a challenging commentary, especially in the context Nixon-Trump, Indira-Modi 1971-2025 framework}-Editor’s synoptic note

Two pivotal moments in US Diplomacy during 1971 and 2025 India-Pakistan conflicts, under President Richard Nixon and President Donald Trump respectively, reflect Contemporary World History. Nixon's strategic, albeit pro-Pakistan stance, as opposed to Trump’s erratic and self-aggrandizing approach, unmindful of diplomatic finesse, are typical politico-diplomatic studies. Nixon backed Pakistan, not out of affection for Yahya Khan, but ostensibly as a Cold War Strategy. There was a technique to his maneuvering and in tune with ‘American Political Style’ of strategic calculation masked behind blunt diplomacy.   

Fast forward, Trump’s reaction to India-Pakistan flare-up was less strategic and more self-referential. Declaring that he Prevailed Over Both Sides to ensure a ceasefire, Trump came across as a lethargic statesman, not to speak of as a shrewd politician. He was more like a showman seeking applause. His words and manner lacked the seriousness expected of an American Approach to a Nuclear-Sensitive Region. It was a departure from mature diplomacy.

Indira and Nixon

Indira Gandhi, facing Nixon, stood firm and led India to a historic humanitarian and military success. Narendra Modi, in contrast, had to navigate Trump’s unpredictability with utmost caution and restraint, responding less to Washington’s commands and more to regional and domestic imperatives. The contrast is unambiguous. 

Unfriendly Nixon, represented a strategic America. Claiming Neutrality, Trump disengaged from history and was oblivious to regional complexity. The former’s conduct, however contentious, was in line with institutional statecraft. The latter’s statements revealed a disturbing personalization (unbecoming of US stature) of foreign policy.

Both India and USA have since evolved. While India has grown more assertive, the quality of US engagement has, at times, slid from calculated diplomacy to impulsive spectacle. The 1971 war cemented India’s regional dominance. The 2025 episode revealed the limits of ‘Performative Diplomacy’ in serious conflict zones. Juxtaposing two geopolitical moments across time by comparing not only leaders but also their political styles and the evolution of diplomacy, is a challenging commentary, especially in the exact Nixon-Trump, Indira-Modi, 1971-2025 framework.

A comparative frame, contrasting Nixon and Trump’s handling of India-Pakistan crises while analyzing the differing Indian responses under Indira and Modi are subject for research. Similarly, to bridge two distinct historical periods (Cold War and Post-Globalization), to Pit two different diplomatic styles (strategic and performative), to Link internal political strength (Indira and Modi) to external handling, and to Evaluate US leadership through the lens of Indian strategic interest, are equally worth researching. 

In December 1971, as Indian tanks rolled through East Pakistan and Bangladesh was being born, a deeply anguished Indira Gandhi wrote to USA President Richard Nixon. New York Times, on Dec 17, 1971, under the heading ‘Mrs Gandhi Writes to President: US Could Have Averted War’ reported that, Prime Minister Indira Gandhi has written to President Nixon, that the war between India and Pakistan could have been avoided if the United States had used its Power, Influence and Authority’ to achieve a political solution to the crisis in East Pakistan.

Mrs Gandhi wrote that despite advice that she gave in August to Henry A Kissinger; the President's Adviser on National Security Affairs, only ‘Lip Service was paid to the need for a political settlement, but not a single worthwhile step was taken to bring it about.’ Mrs Gandhi said she was writing at a time of deep anguish over the ‘Unhappy turn which relations between India and the United States have taken.’ The letter was sent to Mr Nixon. ‘India was deeply hurt,’ Mrs Gandhi wrote, ‘by the innuendoes and insinuations that it was she who had precipitated the crisis and had in any way thwarted the emergence of solutions.’

In what was taken here as an allusion to Mr Nixon, Mrs Gandhi continued, ‘I do not know who is responsible for this calumny.’ She asked President Nixon to ‘At Least let me know where precisely we have gone wrong before your representatives or spokesmen deal with us with such harshness of language.’ Repeating a theme she has sounded several times recently, she said that ‘India did not want to acquire any Pakistani Territory for herself in the war.’

She wrote: ‘We seek nothing for ourselves. We do not want any territory of what was East Pakistan and now constitutes Bangladesh. We do not want territory of West Pakistan.’ She said India wanted only lasting peace with Pakistan. ‘But will Pakistan give up its ceaseless and yet pointless agitation of the last 24 years over Kashmir?’ she asked. ‘Are they willing to give up their hate campaign and posture of perpetual hostility toward India?’ 

Mrs Gandhi also referred to the relations between the two countries, which were strained because the United States did not denounce Pakistan for her repression of the Bengali Movement for autonomy which further deteriorated sharply subsequently, with the news that the nuclear‐powered aircraft carrier Enterprise and seven other American Navy ships headed for the Bay of Bengal. 

Cut to 2025

Half a century later, in 2025, history did not repeat itself, but it did echo, albeit in a different register. Another India-Pakistan conflict erupted, and another USA President, Trump chose to insert himself into the narrative. But unlike Nixon’s ‘Cold War Practical Politics’ which, while problematic, was grounded in strategic calculation, Trump’s approach was markedly personal, performative, and disturbingly unserious.

The Nixon administration’s tilt toward Pakistan in 1971 was not incidental. It was deliberate, and an extension of Washington’s attempt to open diplomatic relations with China, using Pakistani President Yahya Khan as an intermediary. Indira Gandhi’s efforts to warn Washington about the escalating humanitarian crisis in East Pakistan, including her detailed discussions with Henry Kissinger, were met with platitudes and inaction. USA was not only indifferent to the genocide in East Pakistan but was willing to apply military pressure on India to protect its authoritarian ally. 

Contrast this is the Donald Trump’s behavior during the 2025 crisis. In the heat of rising tensions between India and Pakistan, Trump took to social media and televised interviews to announce that he had personally ‘Prevailed Upon Both Sides’ to agree to a ceasefire. The statement, far from reassuring, appeared detached from reality and seemed designed more for domestic applause than for geopolitical stability. There was no strategic doctrine, no serious mediation effort, and no appreciation of the historical or regional stakes.

Where Nixon sought to play the grand strategist, however cynically; Trump seemed to relish the role of a showman. The difference was not merely in ideology or policy. It was in the very style of American Engagement with South Asia. Nixon may have stood against India’s immediate interests, but he did so with a clear understanding of power, alliance, and consequence. 

India of 2025 seeks recognition and respect. Trump appeared to understand little of the region’s complexity and reduced a high-stakes moment to a personal branding exercise. What Nixon did in secret war rooms, Trump broadcast in real time on global platforms. 

1971 and 2025

For India, the difference between 1971 and 2025 is equally instructive. Indira Gandhi, faced with a hostile superpower and a genocidal neighbor, stood her ground with a mixture of resolve, clarity, and moral conviction. Her letter to Nixon was not a plea, it was a protest couched in the language of diplomacy. Her leadership during the Bangladesh Liberation War remains one of India’s finest hours.

Narendra Modi in 2025, confronted a different challenge. The world was no longer bipolar where forces are organized around two rival powers, and India no longer a regional underdog. The unpredictability of Trump’s words and the lack of institutional clarity from USA forced New Delhi into a cautious, almost reluctant engagement. Modi had to weigh his responses carefully, navigating a world where USA foreign policy may change with a tweet and where personal rapport counted more than protocol.

(The author is a Senior Journalist)

Operation Sindoor was ‘Focused, Measured, and Non-Escalatory’ : Vanam Jwala Narasimha Rao

  Operation Sindoor was 

‘Focused, Measured, and Non-Escalatory’ 

Vanam Jwala Narasimha Rao

Hans India (May 12 and 13, 2025)

{When the demand for ‘Separate Nation for Muslims’ gained momentum during freedom struggle, British Authorities conceded to Pakistan. Since its formation, Pakistan indulged in attacks on India and unable to win even a single war, shifted to ghastly terror incidents like the Pahalgam attack, killing innocent civilians} – Editor Synoptic Note 

While Prime Minister Narendra Modi constantly monitored, the ground situation on May 7, 2025, the Indian Armed Forces launched the Operation Sindoor, Post-Midnight, by hitting terrorist infrastructure in Pakistan and in PoJK from where terrorist attacks against India were planned and directed. Shortly afterward, Ministry of Defense in a statement, disclosed the news and confirmed the strikes. Before Launch Indian Army posted a message that, ‘Ready to Strike, Trained to Win.’ Minutes later, ADGPI of the Indian Army tweeted: 'Justice is served-Jai Hind!’ 

Hours Later, two distinguished female officers, Colonel Sofiya Qureshi, the first Woman to command an Indian Army Contingent and Wing Commander Vyomika Singh, an exemplary officer, joined by Foreign Secretary, a Kashmiri Pandit and Veteran Diplomat Vikram Misri, addressed media with poise and authority. They revealed that, ‘Targets chosen by the Indian Armed Forces were based on strong intelligence inputs and their involvement in terror activities. No military infrastructure of Pakistan was struck during the operation. Probe into the Pahalgam terror attack has clearly established Pakistan links.’ 

Misri described the Operation as ‘Focused, Measured, and Non-Escalatory.’ Next day in an evidence-based discloser, Misri established the links of Pakistan with Terrorist Groups including those who claimed responsibility for the Pahalgam attack. 

Earlier, nine days ago, PM Modi had a meeting with Defense Minister Rajnath Singh, National Security Advisor Ajit Doval, Chief of Defense Staff General Anil Chauhan, Chief Admiral Dinesh K Tripathi, Air Chief Marshal Amar Preet Singh and Army Chief General Upendra Dwivedi on April 29, 2025. Saying that, the Armed Forces have his full confidence and ‘Complete Operational Freedom’ to decide on the ‘Mode, Targets, and Timing’ to accomplish the ‘National Resolve to deal a Crushing Blow to Terrorism’ Modi gave them ‘Free Hand’ to respond to April 22, 2025 Pahalgam Terror Attack that left 26 people dead. 

After the successful launch, Prime Minister stressed the need for ‘Continued Alertness, Institutional Synergy, and Clear Communication Mechanisms, as the nation navigated a sensitive period.’ The All-Party Meeting unanimously lauded Operation Sindoor and reiterated support to the Government. 

The history of Indo-Pak wars is a ‘Saga of India’s Resolute Triumphs;’ success after success, victory after victory, proving time and again that nothing succeeds like success. In 1965, under Lal Bahadur Shastri, India responded with valor and strategic brilliance, repelling Pakistan’s aggression, and imprinting ‘Jai Jawan, Jai Kisan’ into the national conscience. 

In 1971, Indira Gandhi led India to a historic and humanitarian triumph, breaking the back of Pakistan’s oppressive regime in the East and birthing an independent Bangladesh, with support from USSR. In 1999, during the Kargil War, India stood firm, evicting infiltrators from its territory. 

As Operation Sindoor inflicted a crushing and irreversible defeat for ‘Pakistan encouraged Terrorists,’ India stands at a point of no return. This is not just another operation towards an eventual victory; it is the finality of decades of provocation and hostility. The world watches and responds with growing unity against terrorism. Russia stands firmly beside India, as in the past, reinforcing India’s strategic depth and moral high ground. 

A new era of ‘Security, Sovereignty, and Unwavering National Resolve’ steered by Prime Minister Narendra Modi has commenced.

When the demand for ‘Separate Nation for Muslims’ gained momentum during freedom struggle, British Authorities conceded to Pakistan. Since its formation, Pakistan indulged in attacks on India and unable to win even a single war, shifted to ghastly terror incidents like the Pahalgam attack, killing innocent civilians. 

Earlier Uri, Nagrota, and Pampore in 2016, Sunjuwan in 2018, Pulwama in 2019 etc. saw CRPF men, soldiers, and civilians killed. India hit back to these Pakistan-sponsored attacks and terror incidents with notable military and diplomatic retaliations.

After the Uri attack, India launched ‘Surgical Strikes’ deep inside Pakistan, which was a bold move that demonstrated India’s willingness to take preemptive action against terror operations, signaling a departure from its previous doctrine of restraint. Indian Air Force carried out airstrikes deep inside Pakistan, targeting a Jaish-e-Mohammed camp in Balakot, consequent to horrific suicide bombing in Pulwama, which became a turning point in Indo-Pakistani relations. India also retorted with targeted military actions along the LoC in response to multiple terror attacks, including those at Nagrota, Pampore, and Sunjuwan.

Pulwama attack resulted in India taking economic and diplomatic actions to isolate Pakistan on the global stage. Following the Pahalgam terror attack, prior to launching ‘Operation Sindoor’ India took significant stern measures against Pakistan, including cancellation of Pakistani Visas, revoking SAARC Visa Exemption Scheme, reducing Diplomatic Staff, expelling Pakistani Military Advisors in India etc. The ‘Indus Waters Treaty’ was suspended. The Attari-Wagah border was shut down. Taken together, from surgical strikes and airstrikes to diplomatic pressure, these actions reflect a broader shift in India’s approach to countering terrorism. India has adopted a multifaceted strategy that ‘Integrates Military, Economic, and Diplomatic Tools.’ 

Among Indo-Pak conflicts, the birth of Bangladesh stands out as a unique and decisive outcome. When President Yahya Khan rejected to hand over power to Sheikh Mujibur Rahman of Awami League, after December 1970 general elections, despite securing 167 of 169 seats in East Pakistan, geographically distant from West Pakistan, there was revolt.  Yahya Khan resorted to military crackdown on March 25, 1971. Ten million refugees fled to India, causing huge economic and social burden. Prime Minister Indira Gandhi’s diplomatic foreign tour for support was in vain. She extended discreet helping hand, to the ‘Mukti Bahini’ (Bangladeshi Guerrilla Forces). 

On August 9, 1971, India and the Soviet Union signed a 20-Year Treaty of Peace, Friendship, and Cooperation, to ensure Soviet Union support to India. On December 3, 1971, Pakistan launched preemptive airstrikes on Indian airbases, instigating and provoking India to officially enter the war. Indian Forces led by ‘General Sam Manekshaw’ retaliated with full-scale military operations and captured key territories in East Pakistan. Media then reported that, when Indira Gandhi decided to intervene militarily, General Sam Manekshaw, guaranteed victory, if she would allow him to handle the conflict on his own terms, for which Indira Gandhi agreed. 

When the war started officially on December 3, 1971, ‘General Sam Manekshaw’ formulated his meticulous strategy, which was to be executed by Lt General Jagjit Singh Aurora. Indian Navy and Air Force initiated full-scale operations on both the eastern and western fronts. As the war progressed, Manekshaw addressed the Pakistani Troops over Radio Broadcast on December 9, 11 and 15, assuring them of honorable treatment by the Indian Troops, if they surrender. 

Pakistani commanders Major General Rao Farman Ali and Lt General Amir Abdullah Khan Niazi were convinced with this offer. Pakistan President Yahya Khan decided to end the war to avoid further casualties. 

The decision to surrender was conveyed to Manekshaw, who responded positively. The condition was that, Pakistani Troops should surrender to their Indian Counterparts, and fixed a deadline, which was extended at Niazi's request. On December 16, 1971, under Prime Minister Indira Gandhi’s charismatic leadership and the valor of the Indian Armed Forces, Pakistan’s Lt General AAK Niazi signed the ‘Instrument of Surrender’ to the joint forces of India and the Mukti Bahini in Dhaka. Bangladesh was born. It was a turning point in South Asian geopolitics. Pakistan was geographically divided. 

Now, under Prime Minister Narendra Modi’s even doubly more charismatic leadership, the Armed Forces are again at the forefront during Operation Sindoor. Will it eventually lead to birth of Baluchistan? History repeats in its own way. With deepening unrest and sharpening ethnic divides across Pakistan, ‘International Relations Experts’ foresee a similar scenario, as a strategic analogy, of possible fragmentation from within Pakistan. If it was Bangladesh then, now it could be Baluchistan. A powerful parallel in South Asian history, between the 1971 war under Indira Gandhi and the present 2025 strategic context under Narendra Modi, offers a compelling perspective.

Meanwhile, India and Pakistan are observing ceasefire, but not without occasional, but deliberate violations by Pakistan. Let us hope wisdom prevails on Pakistan. 

Jai Hind. Jai Bharath. 

 దేవాసుర యుద్ధం, శ్రీమన్నారాయణ కవచం

శ్రీ మహాభాగవత కథ-35

వనం జ్వాలా నరసింహారావు 

సూర్యదినపత్రిక (12-05-2025)

కంII చదివెడిది భాగవతమిది, 

చదివించును కృష్ణు, డమృతఝరి పోతనయున్

చదివినను ముక్తి కలుగును, 

చదివెద నిర్విఘ్నరీతి ‘జ్వాలా’ మతినై 

కశ్యప ప్రజాపతి భార్య అదితి కన్న పన్నెండు మంది ఆదిత్యులలో త్వష్ట ఒకరు. ఆ త్వష్టకు, దైత్యుల చెల్లెలైన రచనకు, అధిక బలాఢ్యుడైన విశ్వరూపుడు జన్మించాడు. ఒకప్పుడు దేవతలు బృహస్పతిని అవమానిస్తే అతడు కోపంతో వెళ్లిపోయాడు. అప్పటి నుండి దేవతలు విశ్వరూపుడిని తమ ఆచార్యుడుగా వరించారు. దేవతల మీద బృహస్పతికి కోపం రావడానికి, ఆ కారణంగా దేవతలకు ఆపద వాటిల్లడానికి కారణం వున్నది. ఒకనాడు ఇంద్రుడు ముక్కోటి దేవతలతో కొలువుతీరి వున్నప్పుడు, అప్సరసలు పాడుతు-ఆడుతుండగా సమస్త దేవతాగణానికి గురువైన బృహస్పతి అక్కడికి వచ్చాడు. సన్మార్గాన్ని అతిక్రమించిన ఇంద్రుడు దేవగురువును చూసికూడా తన సింహాసనం మీదనుండి లేవలేదు. ఆయనకు స్వాగతం చెప్పలేదు. కనీసం కూర్చోమని కూడా అనలేదు. బృహస్పతి స్పందించకుండా వెనుతిరిగి తన నివాసానికి వెళ్లిపోయాడు. తను చేసిన పనికి ఆ తరువాత ఇంద్రుడు ఎంతగానో చింతించాడు. ఆయన్ను ప్రసన్నం చేసుకోవాలని గురువుగారింటికి బయల్దేరి వెళ్లాడు. ఇది గమనించిన బృహస్పతి ఆధ్యాత్మ మాయద్వారా అదృశ్యుడై పోయాడు. బృహస్పతి జాడ కనుక్కోలేక ఇంద్రుడు అలజడి చెందాడు. ఇది తెలుసుకున్న రాక్షసులు వారి గురువు శుక్రాచార్యుడి సలహామేరకు దేవతలమీద యుద్ధానికి బయల్దేరారు. 

శుక్రాచార్యుల మంత్ర కళా విశేషం వల్ల రాక్షసులు అస్త్రప్రయోగం చేసేసరికి దేవతా సమూహం బాణసమూహానికి నిలువలేక పారిపోయారు. యుద్ధం చాలించి, భయంతో బ్రహ్మ దగ్గరకు పరుగెత్తారు. బ్రహ్మ వారిని ఒకవైపు అనునయిస్తూనే, మరోవైపు వారు బృహస్పతి ఎడల ప్రవర్తించిన తీరుకు మందలించాడు. బృహస్పతిని అధికార మదంతో దూరం చేసుకున్నారని, గురుద్రోహం చేసారని, ఆ దోషానికి ఫలం అనుభవిస్తున్నారని, ప్రస్తుతానికి విశ్వరూపుడిని ఆరాధించమని, అలా చేస్తే వారి కోరిక నెరవేరుతుందని చెప్పాడు. దేవతలు విశ్వరూపుడి దగ్గరకు వెళ్లారు. శత్రుభయాన్ని పోగొట్టి ఆయన తపోమహిమ ద్వారా తమను కాపాడమని దేవతలు విశ్వరూపుడిని ప్రార్థించారు. బ్రహ్మనిష్టుడైన ఆయన్ను ఆచార్యుడిగా వరిస్తున్నామని, దేవతలకు పౌరోహిత్యం చెయ్యమని అడిగారు. విశ్వరూపుడు దేవతలను ఊరడించి గురుభావాన్ని స్వీకరించాడు. ఏ విద్యద్వారా ఇంద్రుడు రాక్షసులను అంతం చేయకలడో, ఆవిద్యను, విష్ణుమాయా తత్త్వాన్ని విశ్వరూపుడు ఇంద్రుడికి చెప్పాడు. 

శ్రేష్టమైన శ్రీమన్నారాయణ కవచాన్ని, భీకరమైన శత్రువుల నుండి రక్షించే వజ్రకవచాన్ని, తనను ఆశ్రయించిన వారిని రక్షించి మేలుకూర్చే కవచాన్ని దేవేంద్రుడికి విశ్వరూపుడు బోధించాడు. విశ్వరూపుడు ఇంద్రుడికి తెలియచేసిన నారాయణ కవచం విజయాన్ని చేకూరుస్తుంది. ఊహకు అందని ప్రభావం దానికుంది. మహాఫలవంతమైనది, గోప్యమైనది, హరి మాయా విశేషంతో కూడినది. ఏకాగ్ర చిత్తంతో దాన్ని వినమనీ, మొట్టమొదట కాళ్లు చేతులు కడుక్కోవాలనీ, తరువాత ఉత్తర ముఖంగా ఆసనం మీద కూర్చోవాలనీ, అంగన్యాస-కరన్యాస పూర్వకంగా ఈ నారాయణ కవచాన్ని ప్రయోగించాలనీ విశ్వరూపుడు చెప్పాడు. ఇంకా ఇలా చెప్పాడు ఆయన ఇంద్రుడితో:

"నారాయణ కవచాన్ని కూర్చి ’ఓం నమో నారాయణాయ’ అనే ప్రణవంతో కూడిన ఎనిమిది అక్షరాలను, పాదాలు, జానువులు, ఊరువులు, ఉదరం, హృదయం, వక్షఃస్థలం, ముఖం, శిరస్సు అనే అష్టాంగాలమీద విన్యాసం చెయ్యాలి. తరువాత ’ఓం నమో భగవతే వాసుదేవాయ’ అనే ద్వాదశాక్షర మంత్రంతో కరన్యాసం చెయ్యాలి. అంటే, మంత్రంలోని పన్నెండు అక్షరాలతో రెండు చేతుల వేళ్ల కణుపులలో న్యాసం చేయాలి. తరువాత ’ఓం విష్ణవే నమః’ అనే మంత్రాన్ని గ్రహించి, హృదయంలో ’ఓం’ కారాన్ని, శిఖలో ’ణ’ కారాన్ని, నేత్రాలలో ’వే’ కారాన్ని న్యాసం చేయాలి. ’న’ కారాన్నిసరవ సంధులలోను, అస్త్రముద్రతో ’మ’ కారాన్ని ఉంచి, మంత్రమూర్తి కావాలి. ఆ తరువాత ’అస్త్రాయ ఫట్’ అనే మంత్రంతో దిగ్బంధనం చేసి పరమేశ్వరుడిని తన మనస్సులో ధ్యానిస్తే విద్యామూర్తి తపోమూర్తి అవుతాడు. ఆ మంత్రరాజాన్ని పఠిస్తూ ఇలా చెప్పాలి".  

"శ్రీమహావిష్ణువు కృపతో నన్ను రక్షించు గాక; మత్స్యావతార మూర్తి నన్ను సదా రక్షించు గాక; అప్రమేయుడైన శ్రీ నృసింహస్వామి నన్ను రక్షించు గాక; ఆదివరాహమూర్తి నన్ను రక్షించు గాక; పరశురాముడు నన్ను రక్షించు గాక; రావణకుంభకర్ణాది వీరులను మట్టుబెట్టి, విభీషణుడిని లంకాధిపతిగా చేసిన శ్రీరామచంద్రుడు నన్ను రక్షించు గాక; నారాయణుడు, దత్తాత్రేయుడు, కపిల మహర్షి, సనత్కుమారుడు, శ్రీ హయగ్రీవమూర్తి, నారద మహర్షి నన్ను రక్షించుదురు గాక; కూర్మమూర్తి, ధన్వంతరి, ఋషభుడు, అగ్నిదేవుడు, బలభద్రుడు, యముడు, ఆదిశేషువు, ద్వైపాయన మహర్షి, బుద్ధదేవుడు, కల్కి నన్ను రక్షింతురు గాక; ధర్మరక్షణపరుడైన శ్రీమన్నారాయణుడు నన్ను రక్షించు గాక!”.

“కేశవుడు, గోవిందుడు, నారాయణుడు, విష్ణువు, మధుసూధనుడు, త్రివిక్రముడు, వామనుడు, హృషీకేశుడు, పద్మనాభుడు, శ్రీవత్సధాముడు, సర్వేశ్వరుడు, జనార్ధనుడు, విశ్వేశ్వరుడు, కాలమూర్తి అనే నామరూపాలున్న భగవంతుడు నన్ను రక్షించు గాక!; సుదర్శన చక్రమా! శత్రు సైన్యాలను దగ్దం చెయ్యి!; గదాదండమా! దుష్త శక్తులను చూర్ణం చేయి!; పాంచజన్యమా! భీకరమైన నాదం చెయ్యి!; నందకమనే ఖడ్గమా! శత్రువులను ఖండించి చెండాడు!; చర్మాయుధమా! వెలుగును వ్యాపింప చేసి శత్రువులను అంధకారంలో పడెయ్యి!; భగవంతుడి రూపం, నామం, వాహనం, దివ్యాయుధం నన్ను రక్షించు గాక!; గరుత్మంతుడు నన్ను రక్షించు గాక; శ్రీహరి నామ రూప వాహన దివ్యాయుధ పారిషదులు నన్ను రక్షించు గాక; శేషడు ఉపద్రవాలను నాశనం చేయు గాక; లక్ష్మీనారాయణుడు నన్ను రక్షించు గాక; ఆ పరమేశ్వరుడు నన్ను రక్షించు గాక".     

ఈ విధంగా నారాయణ కవచాన్ని, దాని ప్రభావాన్ని తెలుసుకున్న ఇంద్రుడు, దాన్ని ధ్యానం చేసి శత్రువులను జయించాడు. తరువాత ఇంద్రుడు విశ్వరూపుడి వల్ల నేర్చుకున్న ఐశ్వర్యకరమైన విద్యతో ముల్లోకాలకు ప్రభువై సకల భోగభాగ్యాలను అనుభవించాడు. 

ఇదిలా వుండగా, విశ్వరూపుడికి అరుదైన తలలు మూడున్నాయి. మొదటిది సురాపానం చేస్తుంది. రెండవది సోమపానం చేస్తుంది. మూడోది అన్నాన్ని తింటుంది. దేవతలతో విశ్వరూపుడు కలిసి-మెలిసి వుంటూ, వారి యజ్ఞభాగాలు స్వీకరిస్తూనే ఒక దుష్కర్మ చేశాడు. రాక్షసుల ఇంటి ఆడపడుచైన తన తల్లి రచన మీద వున్న అభిమానంతో, దేవతలకు తెలియకుండా యజ్ఞభాగాన్ని అసురులకు ఇవ్వడం ప్రారంభించాడు. ఇది తెలుసుకున్న ఇంద్రుడు విశ్వరూపుడి మూడు తలలను ఖండించాడు. ఇలా చేసే సరికి మూడు తలల్లో సోమపానం చేసే శిరస్సు కౌజు పిట్టగా మారిపోయింది. సురాపానం చేసే శిరస్సు పిచ్చుకగా, అన్నం తినే శిరస్సు తీతువు పిట్టగా మారిపోయాయి. బ్రహ్మహత్యా పాతకం మూడు పక్షి రూపాలుగా వచ్చి ఇంద్రుడిని కమ్ముకున్నాయి. ఇంద్రుడు ఆదోషాన్ని ఒక్క సంవత్స్రర కాలం అనుభవించాడు. ఆ తరువాత ఆ పాపాలను వదిలించుకోవడానికి భూమిని, జలాన్ని, వృక్షాలను, స్త్రీలను ప్రార్థించి వారు కోరిన వరాలు ఇవ్వగా ఆ నలుగురు ఇంద్రుడి పాప భాగాలను పంచుకున్నారు.  

(బమ్మెర పోతన శ్రీమహాభాగవతం, రామకృష్ణ మఠం ప్రచురణ ఆధారంగా) 

Political Realignments and Strategic Positioning {Reflections on Modi, KCR, Chandrababu Naidu, Jagan, and Revanth}: Vanam Jwala Narasimha Rao

 Political Realignments and Strategic Positioning

Reflections on Modi, KCR, 

Chandrababu Naidu, Jagan, and Revanth 

Vanam Jwala Narasimha Rao

The Hans India (07-05-2025)

India’s political landscape is witnessing a profound realignment, with ‘Cooperative Federalism’ evolving as ‘Strategic Positioning.’ Recently Prime Minister Narendra Modi characteristically lauded Chandrababu Naidu as the best example of a ‘Visionary Leader.’ Pledging his support for development, he described the Greenfield Amaravati Capital conceived by Babu, as ‘Dream Realized.’ Likewise, his nuanced endorsement of the Telangana ‘Caste Survey’ done by Revanth Reddy, despite the fact that, it was bitterly criticized by BRS, signals a shift in socio-political policy and ‘Recalibration of Center-State Political Dynamics.’  

In a strategic pivot that preceded Amaravathi Show, Modi calculatedly articulated with cautious political phrasing, towards the caste-based enumeration. The politically advantageous decision was spurred by Telangana Chief Minister Revanth Reddy’s bold move to initiate and complete caste census, despite minor procedural hiccups. This ‘Watershed Moment’ propelled and placed the BJP in a reactive position, compelling Narendra Modi to embrace the policy in principle. Revanth’s initiative triggered a ‘Nationwide Ripple Effect’ reshaping political discourse. Modi has his own reasons to adopt TG Model.

In this precise context, a critical examination of ‘Political Realignments, Strategic Positioning, Reflections on Narendra Modi, K Chandrashekhar Rao, N Chandrababu Naidu, YS Jaganmohan Reddy, and A Revanth Reddy’ offers compelling insights. For instance, Modi exemplifies explicitly, with a rare blend of ‘Managerial Precision, Leadership Clarity, and Political Acumen, Projecting Statesmanship’ though critics adversely highlight his centralizing tendencies and selective federal engagement. 

‘Leader-Statesman’ KCR, and a towering figure in the Telangana Statehood Movement, Governed Telangana as Chief Minister for a decade. Despite electoral setbacks, KCR retains strategic depth, long-term vision and commitment to Telangana’s identity and autonomy. Chandrababu Naidu, an adept administrator, showcases ‘Managerial Finesse’ but often falters and struggles to translate it into lasting political capital or statesmanlike stature. YS Jaganmohan Reddy with his uncanny ability, excels at converting political vulnerabilities into fleeting strengths, yet his reactive and non-proactive governance lacks visionary depth. Revanth Reddy combines energy and tactical flair, succeeding in capturing attention and power quickly. Revanth’s leadership reflects and embodies the wisdom of a true statesman emerging.

These distinct trajectories underscore a shifting power dynamic, where success hinges and shrewdness lies not only on governance but also on aligning with the deeper undercurrents of India’s federal and social fabric. In Indian politics, alliances and rivalries are fluid, and rarely etched in stone. They are deliberately shaped by momentary needs and shift with the appetite of the moment, much like a daily meal, that served when hunger strikes, and set aside when it does not. The relationship between Modi and Chandrababu Naidu exemplifies this phenomenon, like a Textbook Orthodox case. They are marked by calculated separations, equally calculated reconciliations, and reunions of expediency driven by pragmatism rather than ideology. Distinctly, this paid rich dividends to both.  

Their Bonhomie evident in May 2014, saw the Modi Government issue an ordinance, unconstitutionally, undemocratically, controversially, and unilaterally, transferring seven tribal-area mandals from Telangana to AP under the pretext of constructing ‘Polavaram Dam Paper Project’ disregarding federal principles and tribal rights. Despite such ‘Concessions’ Chandrababu Naidu parted ways in 2018 over unmet demands for special status to AP. Political necessities later prompted realignment, restoring Chandrababu Naidu to power triumphantly. 

The reorganization of erstwhile AP State marked a pivotal and defining moment in Indian federalism, carving out two ‘Distinct Political Theatres’: Telangana and Residual AP, on June 2, 2014. Telangana emerged with fulfillment, while AP grappled with loss and the burden of rebuilding with a feeling of uncertainty emerged. In the decade that followed, these divergent emotional inheritances shaped not only states’ politics but also the nature of their respective relationships with Modi’s Union Government. The contrasting trajectories of ‘KCR, Chandrababu, Jagan, and Revanth’ illustrate how strategic alignment or emotional discord with the Centre influences political longevity, development priorities, and national relevance. Worth a political case study by Harward indeed!!! 

KCR enjoying robust, comfortable, and overwhelming mandate in his two terms, was seen as Telangana’s sole guardian and custodian of Telangana’s interests. However, his emotional capital gradually waned amid perceived isolation. Despite concerted, earnest, and sincere efforts by KCR to leverage Centre’s support for ‘Telangana’s Overall Development’ and thus capitalizing on the center’s support, PM Modi construed his stance with suspicion and with skepticism. This unfortunately led to an untold rivalry between KCR and Modi, the-True Leaders and Statesmen, irrespective of who was at loss.

India is the world’s Largest Parliamentary Democracy and operates within the ‘Federal Structure’ underpinned by ‘Cooperative Federalism.’ Over time, this cooperative spirit and ethos were diluted and eroded. While ‘Federalism’ delineates constitutional power-sharing, with division of powers between the central and state governments, ‘Cooperative Federalism’ emphasizes mutual responsibilities. But in ‘Competitive Federalism’ that gradually emerged, Centre and states competed for everything.

KCR consistently advocated that the Centre should focus on domains like foreign affairs, defense, and national security, while states should control the rest of the subjects, including reservations for SCs, STs, and Minorities. Balancing cordial Centre-State relations with state autonomy was paramount for KCR. In no uncertain words, he ascertained state’s rights when it comes to upholding self-respect. His vocal pursuit to achieve his objective sparked friction. Nevertheless, his statesmanlike approach upheld the ‘Cooperative Federal Spirit’ and he conducted the best way that suits this spirit. There were several instances when KCR extended his support to Modi, despite several eyebrows were raised.

KCR backed Modi and supported his policies like formation of NITI Ayog, GST, Demonetization, etc. believing that, they would largely benefit Telangana. On international platforms and global forums, such as the World Economic Forum in China, KCR was very cautious and patriotically defended India’s federal structure, emphasizing Modi’s devolution of powers to states. KCR-Modi’s Love-Hate Relationship, but not a political alignment, was in tune with ‘Vibrant Parliamentary Democratic Principles’ and spirit of Cooperative Federalism, notwithstanding occasional aberrations.  

Chandrababu Naidu, the Residual AP First Chief Minister, envisioned Amaravati as a global capital, with an ambitious plan, but lacked consistent and sustained central backing. Naidu mistakenly distanced himself from Modi. This led to a breakdown in Centre-AP State coordination during his first tenure’s final years. YS Jaganmohan Reddy, riding and capitalizing on a wave of sympathy and the enduring YSR legacy, secured a 2019 landslide. His Governance Model including concept of three capitals policy remained narrowly focused, and his relationship with Modi though appeared cordial, remained passive. This sort of alignment with Modi lacked strategic depth or vocal assertiveness. He failed to be either neutral or vocal or strategical.   

Revanth Reddy, succeeding KCR post-2023 Assembly elections, demonstrated modern political maturity essential for survival. What importantly sets Revanth apart is, he successfully recalibrated Telangana’s Centre approach, favoring persuasion over provocation, strategically bold and being loud. This is in contrast to KCR’s confrontational or to be more apt, the mixed legacy with reference to Center and Modi. Eventually, Revanth Reddy’s approach suits modern day politicking and diplomatic finesse. KCR’s relationship with the Modi Government deteriorated over time. His critiques and persistent criticism on unhelpful central schemes, absence from purposeless Chief Ministers’ Meetings in Delhi, and pointed criticism of Centre’s policies estranged him from Modi and the BJP.  The Centre retaliated with cold diplomacy, often bypassing KCR even during Prime Minister visits. 

Today, the Telugu states exemplify a reshaping of Centre-State Dynamics. Young Revanth Reddy and aging Chandrababu Naidu, represent a new regional leadership breed, blending state assertiveness with national pragmatism. Their willingness to collaborate with Modi, while preserving distinct political identities, position them as apt partners in India’s evolving federal landscape, neither as ideological allies of the BJP, nor as habitual adversaries. The ever-changing art of strategy lies not in ‘Opposition or Obedience’ but in ‘Calibrated Collaboration’ where regional leaders wield influence by aligning their wisdom and judgement with the ‘Rhythms of Federal Fluidity.’

దక్షప్రజాపతి జననం, సకల జీవరాశుల సృష్టి ... శ్రీ మహాభాగవత కథ-34 : వనం జ్వాలా నరసింహారావు

 దక్షప్రజాపతి జననం, సకల జీవరాశుల సృష్టి

శ్రీ మహాభాగవత కథ-34

వనం జ్వాలా నరసింహారావు 

సూర్యదినపత్రిక (05-05-2025)

కంII చదివెడిది భాగవతమిది, 

చదివించును కృష్ణు, డమృతఝరి పోతనయున్

చదివినను ముక్తి కలుగును, 

చదివెద నిర్విఘ్నరీతి ‘జ్వాలా’ మతినై 

చంద్రుడు ఇచ్చిన మారిష అనే కన్యకను బ్రహ్మ అజ్ఞానుసారం ప్రచేతసులు విధివిధానంగా పెళ్లి చేసుకున్నారు. దక్షుడు దైవప్రేరితుడై, మారిష కడుపున, ప్రచేతసులకు పుత్రుడై జన్మించాడు. బ్రహ్మ ద్వారా ప్రజాసృష్టిని చేయడానికి నియమించబడ్దాడు. ఈ భూమ్మీద వున్న సకల జీవరాసులన్నీ దక్షుడి సంతానమే! దక్షప్రజాపతి జగత్తంతా తన సంతానంతో నింపి వేశాడు. ఆడపిల్లలను దక్షప్రజాపతి తన ఆత్మశక్తి వల్ల సృష్టించాడు. నరులను, దేవతలను, సర్పాలను, దానవులను, యక్షులను, పక్షులను, జలచరాలను, వృక్షాలను సృష్టించి శాశ్వతమైన కీర్తిని సంపాదించాడు. ఇంత చేసినా ఆయనకు మనస్సులో ఆనందం కలగలేదు. సృష్టి చెయ్యాలనే సంకల్పాన్ని విరమించాడు. పరాత్మను ఆశ్రయించాలన్న నిర్ణయానికి వచ్చాడు. తపస్సు చేయడానికి వింధ్య పర్వత ప్రాంతానికి వెళ్లాడు. అక్కడ అఘమర్షణం అనే తీర్థంలో ప్రవేశించాడు. అందులో ప్రతిరోజు స్నానం చేస్తూ, అతి ఘోరమైన తపస్సు చేసి, శ్రీహరిని ప్రత్యక్షం చేసుకుని, ’హంసగుహ్యం’ (సప్తరాజం) అనే స్తోత్రంతో స్తుతించాడు. 

  కుండలముల కాంతి అతిశయించిన బహు భూషణాలతో, మోహన స్వరూపంతో ప్రత్యక్షమైన సర్వేశ్వరుడు ప్రసన్నుడై, దక్షప్రజాపతిని మెచ్చుకున్నానని, ఆయన తపస్సు ఫలించిందని, తన వరాలను అందుకోవడానికి ఆయన అర్హుడని అంటూ తపస్సు చాలించమని ఆదేశించాడు. సృష్టి చెయ్యాలనే కోరికతో దక్షప్రజాపతి తపస్సు చేసినందున తన మనస్సులోని కోరిక ఆ విధంగా నెరవేరిందని శ్రీహరి అన్నాడు. బ్రహ్మ, శివుడు, ప్రజాపతులు, మనువులు, ఇంద్రులు....ఇలా వీరంతా తన నుండి పుట్టినవారే అనీ, ఈ జగత్తు పుట్టడానికి పూర్వం తనొక్కడే ఉండేవాడిననీ, తన నుండి బ్రహ్మాండం, అయోనిజుడు, స్వయంభువు అయిన బ్రహ్మ ఉదయించాడనీ, బ్రహ్మ కృతార్థుడు కానందున అతడిని తపస్సు చేయమన్నాననీ, తపస్సు అనంతరం సృష్టి కర్తృత్వాన్ని వహించి అందరినీ సృజించాడనీ చెప్పాడు శ్రీహరి. పంచజనుడు అనే ప్రజాపతి కూతురైన ’అసిక్ని’ అనే కన్యను ఇస్తున్నానని, ఆమెను భార్యగా గ్రహించి దక్షప్రజాపతి ప్రజాసర్గాన్ని బహుళంగా విస్తారిస్తాడని చెప్పి అంతర్థానమయ్యాడు. ఆయన చెప్పినట్లే చేసి అసిక్ని వల్ల దక్షప్రజాపతి పదివేల మంది పుత్రులను కన్నాడు. వారంతా తండ్రి ఆజ్ఞ ప్రకారం సృష్టించే నిమిత్తం, నారాయణ సరస్సు దగ్గర ఉగ్ర తపస్సు చేస్తున్నప్పుడు వారి దగ్గరకు నారదుడు వచ్చాడు.  

దక్షప్రజాపతి పుత్రులను ఉద్దేశించి "మీరు మీ భవిష్యత్ తెలియని మూఢులలాగా కనిపిస్తున్నారు. మీరు పసిబిడ్డల్లాగా వున్నారు. ప్రజలను పుట్టించడానికి మీకున్న సామర్థ్యం ఏమిటి? మిమ్మల్ని చూస్తుంటే మీరు కేవలం తండ్రి మాట కొనసాగించాలనే అజ్ఞానుల్లాగా మాత్రమే వున్నారు. ముందు మీరు ఆత్మస్వరూపుడైన పురుషుడిని, బహురూపాలు కల ప్రకృతిని గురించి తెలుసుకోవాలి" అని అన్నాడు నారదుడు. ఇది విన్న వారు తమలో తామే తర్కించుకున్నారు. ముందుగా క్షేత్రజ్ఞుడు అంటే ఎవరో తెలుసుకోవాలనీ, ఈ లోకాలన్నింటికీ మూలకారకుడు ఎవరో కనుక్కోవాలనీ, ఆయనే సృష్టికి స్వామి అనీ, అతడిని గురించి తెలుసుకోకుండా ఏం చేసినా ముక్తి లేదనీ నిర్ణయించుకున్నారు. ఈ సృష్టి చేయాల్సిన బాధ్యతను బ్రహ్మ తమ తండ్రికి అప్పగించాడని, అది చెయ్యడం ఇష్టం లేక తండ్రి తమకు అప్ప చెప్పాడని, ఘోరమైన ప్రవృత్తి మార్గం ఇష్టం లేకనే తండ్రి అలా చేశాడని వాళ్లు అనుకుని నారదముని చెప్పినట్లు చేశారు. వెనక్కు తిరిగిరాని మోక్షమార్గాన్ని అవలంభించారు. నారదుడు వెళ్లిపోయి దక్షప్రజాపతిని కలుసుకుని, ఆయన కొడుకులు నివృత్తి మార్గమైన మహాపథంలోకి వెల్లిపోయారని చెప్పాడు.   

నారదుడి మాటలకు శోకం తెచ్చుకున్న దక్షప్రజాపతికి బ్రహ్మ వచ్చి ధైర్యం చెప్పాడు. మళ్లీ పుత్రులను కనమని చెప్పగా, అతడి భార్య అసిక్ని వేలాదిమంది కొడుకులను కన్నది. పుణ్యమూర్తులైన వారినే శబలాశ్వులు అంటారు. తండ్రి మనస్సులోని భావాన్ని గ్రహించిన శబలాశ్వులు ప్రజలను సృష్టించాలన్న పట్టుదలతో బాలురుగా వుండగానే తపస్సు చేయడానికి నారాయణ సరోవరానికి వెళ్లారు. శ్రీహరిని గురించి భయంకరమైన తపస్సు చేశారు. వారిదగ్గరికి నారదుడు వచ్చి, పూర్వం వారి అన్నలకు చెప్పినట్లే చెప్పాడు. అన్నలు వెళ్లిన మార్గంలోనే వెళ్లమని సలహా ఇచ్చాడు. వాళ్లు కూడా నారదుడి మాటలు విని సృష్టి చెయ్యాలనే వ్యామోహాన్ని విడిచి, అగ్రజులు వెళ్లిన మార్గంలోనే పోయారు. 

తన కుమారులు ప్రజాసృష్టికి వ్యతిరేకంగా వెళ్లిపోయారని గ్రహించిన దక్షప్రజాపతి బాధపడి, దానికి కారణం నారదుడని తెలుసుకుని, ఆయన మీద ఆగ్రహం తెచ్చుకుని, ఆయన దగ్గరకు వెళ్లాడు. చిన్నపిల్లలైన తన కొడుకులను బిక్షుమార్గంలో పొమ్మని బోధించాడని, ఆ దుఃఖాన్ని తాను తట్టుకోలేనని అంటూ నారదుడిని దారుణమైన శాపాగ్నికి గురిచేస్తున్నానని పలికాడు. ఈ పాతకాన్ని చేసినందుకు నారదుడు భాగవతోత్తములలో లజ్జాహీనుడై, యశోహానిని పొంది చరిస్తాడని, ఇక ముందు ఆయన మిత్రభేదం పెడుతుంటాడని, నిరంతరం లోకాలు తిరిగే అతడికి ఏలోకం కూడా శాశ్వతమైన నివాసంగా వుండదని శాపం ఇచ్చాడు దక్షప్రజాపతి నారదుడికి.  

ఇలా చేసిన దక్షప్రజాపతి దుఃఖంతో వుండగా బ్రహ్మ వచ్చి ప్రజలను పుట్టించే ఉపాయం చెప్పాడు. బ్రహ్మ ఉపాయానికి అనుగుణంగా, దక్షప్రజాపతి భార్య అసిక్ని అరవై మంది కూతుళ్లను కన్నది. వారిలో పది మందిని ధర్ముడికి, పదముగ్గురిని కశ్యపుడికి, ఇరవై ఏడుగురిని చంద్రుడికి, ఇద్దరిద్దరిని (ఆరుగురు మొత్తం) భూతుడికి, ఆంగిరసుడికి, కృశాశ్వుడికి, చివరి నలుగురిని తార్క్ష్యుడికి ఇచ్చి వివాహం చేసాడు. వారు ముల్లోకాలను కడుపున మోసి కన్నారు. అలా పుట్టిన వారిలో, దుర్గాభిమానినులైన దేవతలు, దుర్గాల అధిష్టాన దేవతలు, విశ్వదేవతలు, సాధ్య గణాలు, మౌహుర్తికులు అనే దేవగణాలు, అష్ట వసువులు, నగరాలు, శింశుమారుడు, విశ్వకర్మ, చాక్షుషుడు అనే మనువు, విశ్వులు, సాధ్యులు, కోట్లాది రుద్రగణం, రుద్రపారిషదులు, ప్రేతలు, వినాయకులు, పితృగణాలు, పక్షులు, కీటకాలు, గరుత్మంతుడు, సూర్యుడి సారథి అనూరుడు, నాగులు మొదలైన వారు అనేకమంది పుట్టారు. 

కశ్యప్రజాపతి పదముగ్గురి భార్యల సంతానంతో ముల్లోకాలు నిండిపోయాయి. అలా పుట్టినవారిలో, జలచరాలు, వ్యాఘ్రాలు, గోవులు, డేగలు, గద్దలు, అప్సరసలు, వృక్షాలు, సర్పాలు, రాక్షసులు, గంధర్వులు, దానవులు మొదలైన వారున్నారు. రాహు, కేతువులు కూడా అలా పుట్టినవారే! కశ్యపుడి భార్య పరమ భాగ్యవతి అయిన అదితి గర్భాన శ్రీమన్నారాయణుడు వామనుడిగా పుట్టాడు. ఆ అదితి పన్నెండు మంది ఆదిత్యులను కూడా కన్నది. ఆ సంతానం-సంతానానికి శ్రాద్ధదేవుడు అనే మనువు, యముడు, యమి, అశ్వినీదేవతలు, శనైశ్చరుడు, సావర్ణి అనే మనువు, చర్షణులు, విశ్వరూపుడు కలిగారు. చర్షణుడి మూలంగానే మానవజాతి శాశ్వతంగా భూలోకంలో వుండేట్లు బ్రహ్మదేవుడు కలిగించాడు. ఇలా దక్షుడు నారదుడిని శపించి ప్రజాసర్గం చేశాడు.

(బమ్మెర పోతన శ్రీమహాభాగవతం, రామకృష్ణ మఠం ప్రచురణ ఆధారంగా)

 Miss World Event Amplifies Telangana Tourism

Vanam Jwala Narasimha Rao 

The Hans India (04-05-2025)

{Miss World contests serve as a global celebration of beauty, intelligence, and social responsibility by providing young women with a global platform to showcase their confidence, talents, commitment to humanitarian causes, and dedication to meaningful causes} – Editor Hans India Note

The stage is all set for the prestigious 72nd Miss World Contest that is being hosted in Telangana from May 10, 2025 with the Crème De La Crème, the Grand Finale slated to be held at Hyderabad HITEX Exhibition Centre on May 31, 2025.

With a touch of Telangana tradition, the 140 contestants from 120 countries, representing the best of their accomplished, talented, beauty pageant winners, drawn from diverse backgrounds, including Rajasthan Beauty Queen Nandini Sharma, will be warmly welcomed at RGIA (Raji Gandhi International Airport) by government representatives.

As part of the glittering event, Telangana will showcase its exclusive narrative of ancient traditions coupled with modern aspirations, besides the ‘role model’ all-round development since its formation. Special themes and tourist circuits have been created to introduce Telangana culture, history, tourist attractions, medical, safety tourism, and the Telangana growth story to the world, paving way for strategic investment in Telangana Tourism.

Venezuela (6) and India (6) top the winners list followed by UK (5) as of now. It was way back in 1966 that Reita Faria became the first Indian and Asian to win the title heralding a Commendable Legacy in Miss World Title. Aishwarya Rai in 1994, Diana Hayden in 1997, Yukta Mookhey in 1999, Priyanka Chopra in 2000, and Manushi Chhillar in 2017 continued the legacy. Sushmita Sen, Lara Dutta and Harnaaz Sandhu in 1994, 2000, and 2021 respectively, won the Miss Universe Title. 

‘Miss World Pageant’ was conceived as ‘Bikini Contest’ by Eric Morley in UK in 1951. The Winner Sweden’s Kiki Hakansson, was crowned in a Bikini. Contestants wearing Bikinis led to criticism, and hence, Bikinis were banned and the Contest was renamed as ‘Miss World’ Beauty Competition featuring women from different countries. Contestants started wearing evening gowns. 

The Miss World Contest evolved into a more respected international beauty pageant, moving beyond physical appearance. Contestants were judged on beauty, intelligence, talent, humanitarian work, and social commitment. 

The First Official Miss World Pageant was held on November 14, 1952 in UK. May-Louise Flodin from Sweden was the winner. 

Gradually gaining prominence during 1960s and 70s, the ‘Beauty With a Purpose’ theme was introduced in 1980s. Since 2000s it eventually evolved into a multi-faceted competition, and Eric Morley’s widow, Julia Morley, co-chaired the pageant. Miss World, Miss Universe, Miss International, and Miss Earth, became the Big Four beauty pageants. UK hosted more number (37) of times, including the inaugural editions. China hosted Eight times, and South Africa Seven times.   

Concerted efforts by former Tourism Secretary Smita Sabharwal, is helping the Miss World 2025 to emerge as a significant milestone for India in the Miss World Legacy. 

Three decades after Bangalore (46th Contest on November 23, 1996) and one year after Mumbai (71st Edition on March 9, 2024) India is hosting the event for the third time. The Bangalore Contest, where Irene Skliva from Greece was the winner, became slightly controversial due to protests against beauty pageants in India. Krystyna Pyszkova from Czech Republic was crowned in Mumbai.

Any country winning maximum number of times has valid reasons. Venezuela had a strong beauty pageant training industry and dedicated academies. Specialised schools prepare contestants in walk, speech, posture, fitness, and etiquette from young age. India’s focus has been on intelligence and social impact, backed by the advantage of a strong educational background. 

Many Indian winners are well-educated and confident speakers. The country’s contestants blend traditional and modern values, which resonates with the judges. There is also another advantage of having a Miss India Platform with a well-structured national competition that helps in preparing contestants for global contests.

UK had the advantage of historical and strong early presence and presentation skills. Miss World originated there, allowing it to shape early beauty standards. UK contestants consistently performed well in interviews and social projects. For a better performance and to win the title, countries may consider establishing structured training in beauty, speech, and confidence; emphasize education and social projects; and provide government plus corporate support for pageantry. By learning from Venezuela, India, and UK, other nations can increase their chances of winning the Miss World title.

Miss World contests serve as a global celebration of beauty, intelligence, and social responsibility by providing young women with a global platform to showcase their confidence, talents, commitment to humanitarian causes, and dedication to meaningful causes. The ‘Beauty with a Purpose’ initiative elevates the competition beyond aesthetics, transforming contestants into ambassadors for positive change. These events support vital humanitarian projects, funding education, healthcare, and women’s empowerment initiatives worldwide.

By fostering cultural exchange, personal growth, and leadership development, these events help break stereotypes and inspire future generations, blending elegance with social consciousness to remain relevant and aspirational in modern society. While the Miss World platform has embraced progressive values, further expanding inclusivity and redefining beauty standards can reinforce the idea that true beauty is multifaceted and deeply connected to purpose.

Encouraging diversity in representation, along with integrating long-term mentorship and leadership programs, would create a more empowering experience for participants while ensuring they become lifelong advocates for positive change. 

Taking this vision forward, a Global Women’s Impact Forum may well complement beauty contests by recognizing excellence in education, entrepreneurship, leadership, and social service, amplifying the influence of women who drive transformation in society. When beauty, purpose, and achievement come together on a global stage, it fosters an environment where women are celebrated not only for their appearance but also for their intellect, resilience, and lasting contributions to humanity.

Telangana Government is all set to leverage the opportunity of hosting 72nd Miss World 2025 event through several key initiatives, like Safety and Comfort for Visitors; Infrastructure and Connectivity; Curated Experiences by way of showcasing the Best of Telangana; Cultural Promotion through Arts, Crafts, and Cuisine; Discover Telangana’s Healthcare excellence meeting Global standards with personalised care; Sustainable Eco-Tourism through Building a Lasting Legacy; portraying Telangana’s diverse spiritual traditions and architectural heritage; Give a Boost to Film and Entertainment Tourism; Amplifying Telangana's Narrative through Digital Storytelling; Cultivating Global Ambassadors as part of Media Engagement; and Expanding Reach and Impact through Partnerships and Collaborations. And many more.

Telangana’s reputation as a safe and tourist-friendly destination will be further enhanced through dedicated measures. The state’s reputation for safety, tourist-friendliness, and hospitality further strengthens its case as a preferred destination for international events, encouraging long-term tourism growth. 

Telangana's cultural and tourism highlights into the Miss World program itself. From featuring local artisans and their crafts to showcasing traditional dance and music performances, every aspect will reflect the essence of Telangana. The opening and grand finale and associated events are planned to utilize iconic Telangana backdrops, creating visually stunning moments that resonate globally.

Telangana’s spiritual destinations, traditions and architectural heritage offer an opportunity to put forth the state’s tremendous tourism potential and cultural depth, promoting ancient and unique spiritual destination of Telangana as a global tourism hub. The Government plans to facilitate exclusive media tours and familiarization trips for international journalists, bloggers, and travel writers.

There are several advantages for Telangana's Tourism Brand Story. Miss World will place Telangana firmly on the global tourism map, attracting attention from potential visitors and investors worldwide.

Miss World 2025 ‘An Invitation-Only Event’ (as of now) enables Economic Growth with a Long-Term Impact. Telangana will reinforce its image as a progressive, culturally rich, and tourist-friendly state. The tagline ‘Telangana, Zarur Aana’ (Please do come to Telangana) will resonate globally, inviting tourists to experience a land where beauty is reflected in its land, people, culture, and traditions. It boosts tourism, global visibility, and economic opportunities while enhancing cultural prestige, infrastructure, and international investment prospects for the region.

Hosting the event, may increase chances of winning due to home-ground, cultural representation, logistical ease, and greater familiarity with the event. Telangana would not have been able to host this Magnificent Global Event, but for former Tourism Secretary Smita Sabharwal’s Vision. 

సుప్రీం హద్దులు విస్తరిస్తున్నాయా : వనం జ్వాలా నరసింహారావు

 సుప్రీం హద్దులు విస్తరిస్తున్నాయా

వనం జ్వాలా నరసింహారావు

ఆంధ్రజ్యోతి దినపత్రిక (03-05-2025)

{భారత రాజ్యాంగంలో న్యాయసమీక్షకు విశేష ప్రాధాన్యమున్నది. అలాగే రాష్ట్రపతి పదవికి, అధికారాలకు, బాధ్యతలకు కూడా విశేషమైన ప్రాధాన్యం ఉన్నది. న్యాయసమీక్ష అనే సూత్రాన్ని స్వేచ్ఛతో నిర్వర్తిస్తున్న సర్వోన్నత న్యాయస్థానం అత్యున్నత రాజ్యాంగ పదవికి ఏ మేరకు పరిమితులు విధించవచ్చు? రాజ్యాంగ పరిరక్షణలో శాసన, న్యాయ, కార్యనిర్వాహక వ్యవస్థల మధ్య స్పష్టమైన హద్దులు అవసరం అన్న సందేశాన్ని ఈ వ్యాసం ఇస్తోంది. సుప్రీంకోర్టు రాష్ట్రపతి, గవర్నర్ల నిర్ణయాలకు గడువు విధించడం రాజ్యాంగ పరిధులు దాటి వ్యవస్థల మధ్య సంఘర్షణకు దారితీయవచ్చని నిపుణులు హెచ్చరిస్తున్నారు} – సంపాదకుడు

భారత పార్లమెంటరీ ప్రజాస్వామ్యం అత్యంత ఆమోదయోగ్యమైన, నిలకడైన, పరిపాలనా విధానంగా కొనసాగడానికి తొలి ప్రధాని జవహర్‌లాల్‌ జవహర్లాల్ నెహ్రూ వేసిన పునాదే కారణం. అది మరింత బలోపేతం కావాలంటే, రాజ్యాంగ మూలస్థంబాలైన శాసన, న్యాయ, కార్యనిర్వాహక విభాగాలనే మూడు వ్యవస్థలు, పరస్పర గౌరవం, పరిమితి పాటించే ఆత్మ నియంత్రణ, స్పష్టమైన అధికార పరిధుల ఆధారంగా పనిచేయడం తప్పనిసరి. దీనికి విరుద్ధంగా, ఇటీవల శాసన (రాష్ట్రపతి)-న్యాయ వ్యవస్థల మధ్య సంఘర్షణ చోటుచేసుకోవడం ఇబ్బందికరం, ఆందోళనకరం. ఇలాంటి ఘటనలతో ప్రజాస్వామ్య శాశ్వత మనుగడే ప్రశ్నార్థకం కాగలదు. 

రాష్ట్ర శాసనసభలు ఆమోదించిన బిల్లుల విషయంలో నిర్ణయం తీసుకోవడానికి గవర్నర్లకు నెల రోజుల నిర్ణీత గడువు, రాష్ట్రపతికి మూడు నెలల నిర్ణీత గడువును సర్వోన్నత న్యాయస్థానం ఆదేశించడాన్ని రాజ్యంగ, రాజకీయ, పాత్రికేయ, న్యాయశాస్త్ర విశ్లేషకులు విమర్శిస్తున్నారు. విమర్శనాభిప్రాయాలను బాహాటంగా వ్యక్తం చేస్తున్నారు. శాసన, న్యాయ, కార్యనిర్వాహక విభాగాల మధ్య సుస్పష్టమైన హద్దులు ఉన్నప్పటికీ, ఈ విధమైన ఆదేశాలతో న్యాయవ్యవస్థ తన పరిధిని అధిగమించాలనో, విస్తరించాలనో చూస్తున్నదా అన్న అనుమానం వ్యక్తం అవుతున్నది. 

సర్వోన్నత న్యాయస్థానం ఆదేశాలపై ఉపరాష్ట్రపతి, రాజ్యసభ చైర్మన్ కూడా అయిన జగదీప్ ధన్‌కర్ తీవ్రంగా స్పందిస్తూ, చట్టసభలుగా, కార్యనిర్వాహక శక్తిగా, లేదా ‘సూపర్ పార్లమెంట్’గా న్యాయస్థానాలు వ్యవహరించాలనే ఉద్దేశం భారత రాజ్యాంగ నిర్మాతలకు ఏనాడు లేనేలేదని అన్నారు. దీన్ని బట్టి, ఇలా ఆదేశించడం వల్ల, రాజ్యాంగ మౌలిక సూత్రాలకు అనుగుణంగా, న్యాయవ్యవస్థ తన స్వతంత్రతను సంపూర్ణంగా కాపాడుకునేలా, శాసన, కార్యనిర్వహక, న్యాయ వ్యవస్థల మధ్య వ్యవస్థాపకమైన సమతుల్యత వుండేలా, అధ్యయనపరమైన, మేదఃపరమైన చర్చకు, విశ్లేషణకు సమయం ఆసన్నమైందనవచ్చు. మరోవైపు సర్వోన్నత న్యాయస్థానం తన అభిప్రాయంగా ‘రాజ్యాంగం ద్వారా సంక్రమించిన ఏ అధికార వినియోగమైనా, న్యాయసమీక్షకు అతీతం కానే కాదు’ అని స్పష్టం చేసింది. ఈ సందర్భాన్ని రాజ్యాంగ పరిరక్షణగా చూడాలా, లేక వ్యవస్థలు తమ పరిమితులు దాటే ప్రయత్నంగా చూడాలా అనే చర్చ అంతటా మొదలైంది.

సుప్రీంకోర్టు ఈ గడువు విధించే విషయంలో గవర్నర్‌ వ్యవస్థను రాష్ట్రపతి స్థాయితో సమానంగా భావించడం తగునా అన్నది ఆలోచించాల్సిన విషయం. రాష్ట్రపతి, గవర్నర్‌ ఈ రెండు రాజ్యంగ వ్యవస్థలను వారి వారి పరిధులలో ‘సమాన అధికారాలున్న అసమానులు’ గా చూడాలి. భారత రాజ్యాంగం ప్రకారం సంపూర్ణమైన ఎన్నిక ద్వారా పదవిలోకి వచ్చే అత్యున్నత, ఏకైక అధికార పీఠం కేవలం రాష్ట్రపతిది మాత్రమే. లోక్ సభ, రాజ్యసభ సభ్యులు, రాష్ట్రాల-కేంద్రపాలిత ప్రాంతాల శాసనసభ సభ్యుల ఎలెక్టోరల్ కాలేజీ, రాష్ట్రపతిని ఎన్నుకుంటారు. మిగతా వారంతా రాష్ట్రపతి విచక్షణాధికారం ద్వారా నియమించబడడమో, లేదా నామినేట్ చేయబడడమో జరుగుతుంది. కార్యనిర్వాహక వ్యవస్థ, శాసన వ్యవస్థ, న్యాయ వ్యవస్థలకు రాష్ట్రపతే అధిపతి. రాష్ట్రపతి చేసే ముఖ్యాతి ముఖ్యమైన నియామకాలలో ప్రధానమంత్రి, కేంద్ర మంత్రులు, గవర్నర్లు, సుప్రీంకోర్ట్, హైకోర్ట్ న్యాయమూర్తులు, ఎన్నికల అధికారులు తదితరులు ఉంటారు.

గవర్నర్ వ్యవస్థ ఆదినుండీ తటస్థ వ్యవస్థగా పేరు తెచ్చుకోలేదు. గవర్నర్, రాష్ట్రపతుల తటస్థతలపై తేడాలు స్పష్టంగా, పూర్తిగా భిన్నంగా ఉంటాయి. భారత సహకార సమాఖ్య వ్యవస్థలో ఒక ముఖ్య భూమికగా భావించబడుతున్నగవర్నర్ల నియామకం ఎప్పుడూ వివాదాస్పదమే. గవర్నర్ తనకు సంక్రమించిన అధికారాలను, విధులను సహకార సమాఖ్య స్ఫూర్తితో, భారతదేశాన్ని ఐక్యంగా ఉంచడానికి ఉపయోగిస్తారని రాజ్యాంగ నిర్మాతలు భావించారు. దురదృష్టవశాత్తూ దీనికి పూర్తి భిన్నంగా, అందరూ కాకపోయినా మెజారిటీ గవర్నర్లు, అధికారంలో ఉన్న కేంద్ర ప్రభుత్వం ఏజంట్లుగా పదవిని దుర్వినియోగం చేస్తూ వచ్చారు. కాబట్టి ఈ సందర్భంలో సర్వోన్నత న్యాయస్థానం గవర్నర్‌లకు గడువు విధించడం సమంజసమే కావచ్చు. కానీ రాష్ట్రపతిని గవర్నర్లతో సమానంగా భావిస్తూ గడువు విధించడం చర్చించాల్సిన అంశం!

సర్వోన్నత న్యాయస్థానం ప్రధాన న్యాయమూర్తి ద్వారా, బాధ్యతలు చేపట్టే ముందర, రాష్ట్రపతితో తన పదవిని విశ్వాసంగా నిర్వహిస్తానని, సామర్థ్యం మేరకు రాజ్యాంగాన్ని, చట్టాలను ‘కాపాడతానని, రక్షిస్తానని, పరిరక్షిస్తానని’ భారత ప్రజల సేవ, శ్రేయస్సు కోసం తనను తాను అంకితం చేసుకుంటానని ప్రమాణం చేయిస్తారు. 

ఏదైనా మౌలికమైన అంశంలో రాష్ట్రపతి సరైన ఆలోచన కోసం తీసుకునే సమయంతో సహా, అనేక అంశాల్లో స్వేచ్ఛగా నిర్ణయం తీసుకోవడమన్నది ఆ పదవికి వన్నె తెచ్చే రాజ్యాంగపరమైన అధికారం. ఈ బాధ్యత పరిమితం చేయబడకూడదు. అటువంటి విషయంలో, సర్వోన్నత న్యాయస్థానం గడువు విధించడం గౌరవభరిత రాజ్యాంగ కర్తవ్యంలో జోక్యం చేసుకోవడంగానే భావించాలి.

భారత రాజ్యాంగంలో న్యాయసమీక్షకు విశేష ప్రాధాన్యమున్నది. అలాగే రాష్ట్రపతి పదవికి, అధికారాలకు, బాధ్యతలకు కూడా విశేషమైన ప్రాధాన్యం ఉన్నది. న్యాయసమీక్ష భారత రాజ్యాంగ వ్యవస్థకు మూలస్తంభం. అలాగే రాష్ట్రపతి పదవికి, అధికారాలకు, బాధ్యతలకు కూడా విశేషమైన ప్రాధాన్యత వున్నది. వ్యవస్థల స్వతంత్రత కూడా అంతే ప్రాముఖ్యత కలిగిన మూల్యమే. ఇది మౌలికమైన అంతర్మథనాన్ని సూచిస్తోంది. న్యాయసమీక్ష అనే సూత్రాన్ని స్వేచ్ఛతో నిర్వర్తిస్తున్న సర్వోన్నత న్యాయస్థానం అత్యున్నత రాజ్యాంగ పదవికి ఏ మేరకు పరిమితులు విధించవచ్చో, ఆలాగే న్యాయసమీక్షను వర్తింపచేయవచ్చో అనేది చర్చనీయాంశమే. రాష్ట్రపతి, గవర్నర్‌లకు సర్వోన్నత న్యాయస్థానం ఒకేలా మార్గనిర్దేశం ఇవ్వడం చట్ట, న్యాయపరమైన తేడాను సరిగ్గా పరిగణలోకి తీసుకోక పోవడమేమో. ఒకవేళ రాష్ట్రపతి లేదా గవర్నర్ కార్యచరణలో మలినమైన ఉద్దేశం లేదా రాజ్యాంగ ఉల్లంఘన స్పష్టంగా కనిపిస్తే తప్ప, సర్వోన్నత న్యాయస్థానం ఈ అంశంపై మార్గనిర్దేశాలు ఇవ్వడం అనేది అతి జోక్యమే అవుతుంది.  

అసలు రాష్ట్రపతి, గవర్నర్ల ఆలస్యాలపై తీర్పు చెప్పే ముందు న్యాయస్థానాలు స్వయంస్థితిని గుర్తించకపోవడం తగునా? వివిధ స్థాయి న్యాయస్థానాలలో వేలాది కేసులు దశాబ్దాలుగా పెండింగులో కొనసాగుతున్నాయి. అయోధ్య, ఎన్నికల అనర్హత కేసులు, పౌర వివాదాలు వంటి అనేక గుణాత్మక కేసులు సంవత్సరాల తరబడి కోర్టులలో కొట్టుమిట్టాడాయి. ముందు ఈ అంశంపై సమగ్రంగా ఆలోచన చేయకుండా, సర్వోన్నత న్యాయస్థానం రాష్ట్రపతికి గడువు విధించడంపై రాజ్యాంగ నిపుణులు, న్యాయ కోవిదులు చర్చ జరపాలి. ‘ఆలస్యమైన న్యాయం అన్యాయమే’ అనే సూత్రానికి అనుగుణంగా, న్యాయస్థానాలు సహితం నిర్ణీత గడువులో కేసుల పరిష్కారం విషయంలో సమయపాలన పాటించేటందుకు తగిన చర్యలు తీసుకోవాలి. 

రాష్ట్రపతి, గవర్నర్‌కి రాష్ట్ర శాసన సభలు ఆమోదించిన బిల్లుపై అంగీకారం ఇవ్వడం, నిరాకరించడం, లేదా పునర్విచారణకు తిరిగి పంపే స్వేచ్ఛ రాజ్యాంగం ప్రకారం ఉన్నది. ఎంత కాలంలో ఇది చేయాలి అనే అంశంపై రాజ్యాంగం స్పష్టత ఇవ్వలేదు. సర్వోన్నత న్యాయస్థానం రాష్ట్రపతికి మూడు నెలల గడువు విధించడం ద్వారా ఆ రాజ్యాంగ మౌనాన్ని పూరించేందుకు యత్నించడం మంచిదే. కాని, ఈ చర్య ప్రజాస్వామ్య రాజ్యాంగ నిర్మాణ శిల్పాన్ని పూర్తిగా పరిగణనలోకి తీసుకోలేదేమో అన్న అనుమానం వ్యక్తమవుతున్నది. 

భారత రాష్ట్రపతులందరూ ఇప్పటివరకు తమ బాధ్యతలను గౌరవంగా, నిగ్రహంతో, రాజ్యాంగ పరిమితుల్లో నిర్వర్తిస్తూ వచ్చారు. మంత్రిమండలి సలాహాకు భిన్నంగా బహిరంగంగా సంఘర్షణలోకి వెళ్లిన సందర్భాలు (బిల్లుల విషయంతో సహా) అరుదే. కానీ గవర్నర్ల వ్యవహారంలో మాత్రం ఇది అలా ఉండడంలేదు. అనేక సందర్భాల్లో బిల్లులపై ఆమోదాన్ని ఆలస్యం చేయడం, నిర్ణయం తీసుకోకుండా కాలయాపన చేయడం, రాష్ట్ర ప్రభుత్వాల మీద బహిరంగ విమర్శలు చేయడంలాంటి ఘటనలు చోటుచేసుకున్నాయి. రాజ్యాంగపరమైన రాజకీయ సంక్షోభాలకు ఇది దారితీసింది. కాబట్టి గవర్నర్లకు గడువు విధించడం అవసరమే. విధించాల్సిందే!

కొన్ని సందర్భాల్లో న్యాయం తిరస్కరణ వల్ల కాకుండా, వాయిదాల వల్లే లభించకుండా పోయింది. రాజ్యాంగ ప్రాధాన్యత కలిగిన అంశాల్లో కోర్టుల ఆలస్యం, గడువులు విధించే స్థాయిలో ఉన్న న్యాయవ్యవస్థ నైతిక ఆధిక్యతను ప్రశ్నార్థకంగా మారుస్తున్నది. భారత ప్రజాస్వామ్యంలో రాజ్యాంగ స్ఫూర్తి, సాంస్కృతిక స్థిరత్వం కేవలం లిఖిత చట్టపరమైన నియమాలపై మాత్రమే ఆధారపడలేదు. ఆరోగ్యకరమైన సాంప్రదాయాలు కూడా కారణమే. గతంలో భారత రాష్ట్రపతులు గవర్నర్లు పంపిన బిల్లులపై నిర్ణయం తీసుకోవడంలో దీర్ఘకాలిక జాప్యం జరిగిన దాఖలాలు అంతగాలేవు. కాకపోతే రోజులు మారుతున్నాయి.

సానుకూల పార్లమెంటరీ ప్రజాస్వామ్యంలో పావనమైన రాజ్యాంగ సంప్రదాయాలను పరిగణనలోకి తీసుకోకుండా వ్యవస్థలన్నిటినీ ఒకే కొలమానంతో కొలవడం, సమర్థ ప్రజాస్వామ్యానికి తగదేమో. గవర్నర్లు బిల్లులను ఆలస్యంగా పరిష్కరించడమో, పార్టీ విధేయంగా వ్యవహరించడమో చేస్తే, రాజ్యాంగ సంప్రదాయాలను ఉల్లంఘించినవారే అవుతారు. అలాంటి పరిస్థితుల్లో పరిష్కారం, న్యాయస్థానాల ఆదేశాలు మాత్రమే కాదు. పరిపక్వమైన రాజకీయ ప్రవర్తన పునరుద్ధరణ, స్ఫుటమైన సమాఖ్య స్ఫూర్తి పట్ల గౌరవం, నియామకాల్లో పారదర్శకత, వ్యవస్థాపక నిగ్రహం వంటి విలువల పునఃప్రతిష్ఠే నిజమైన మార్గం. రాజ్యాంగ నియమ నిబంధనలు పూర్తి కథ కాదు. ప్రజాస్వామ్య పరిపక్వత అనే విస్తృత కథనాన్ని సంప్రదాయాలే పూర్తి చేస్తాయి.

బిల్లులపై నిర్ణయాలను గడువుల్లో తీసుకోవాలని సర్వోన్నత న్యాయస్థానం ఆదేశించిన తీర్పు వెనుక ఉన్న ఉద్దేశం మంచిదే కావచ్చు. అధికార స్వామ్యం ద్వారా ప్రజాస్వామ్య ప్రక్రియలు ఆలస్యం కావటం లేదా వాటికి రాజకీయ ఆటలు అడ్డం రావటం... ఇంతవరకు మాత్రమే న్యాయశాస్త్రం పట్టించుకోవాల్సిన అంశం. రాజ్యాంగ విలువలను నిలబెట్టే బృహత్తర ప్రయత్నంలో శాసన, న్యాయ, కార్యనిర్వాహక విభాగాల మధ్య సమన్వయం తప్పనిసరి. నిజమైన మార్పు రావాలంటే రాజ్యాంగపరమైన నియామకాల్లో రాజకీయ ముసుగు తొలగాలి. రాష్ట్రపతి, గవర్నర్లు రాజ్యాంగంలోని అక్షరాన్ని మాత్రమే కాదు, ఆత్మను కూడా గౌరవించాలి. అదే విధంగా, న్యాయవ్యవస్థ కూడా ఇతరులపై ప్రమాణాలు విధించే ముందు తనదైన ఆలస్యాలపై స్వయంగా ఆలోచించాలి. 

రాజ్యాంగం స్పష్టతతో, విశ్వాసంతో నియంత్రణలు, సమతుల్యతా పద్ధతులను పొందుపరిచింది. న్యాయవ్యవస్థ సమకాలీన సవాళ్లను ఎదుర్కొని, అధిగమించడం తప్పనిసరే. అది స్వీయనిగ్రహంతో, రాజ్యాంగ నిబద్ధతతో కూడినదై ఉండాలి. రాజ్యాంగాన్ని ‘కాపాడడం, పరిరక్షించడం, నిలుపుకోవడం’ అన్న రాష్ట్రపతి ప్రమాణ వాక్యాలు కేవలం పదాలలోనే కాక, ఆచరణలోనూ ప్రతిఫలించాల్సిన అవసరం ఉంది. దానికి న్యాయవ్యవస్థ సహకారం పరిపూర్ణంగా వుండి తీరాలి. ప్రజాస్వామ్య త్రిమూర్తులు (న్యాయ, శాసన, కార్యనిర్వాహక వ్యవస్థలు) పరిమితులకు లోబడి, పోటీ తత్త్వం లేకుండా వ్యవహరించడంలోనే ప్రజాస్వామ్య స్థిరత్వం ఆధారపడి ఉంది.